Czym są testy FAT i testy SAT w przemyśle?

W przemyśle produkcyjnym, niezależnie od tego, czy mówimy o produkcji różnych maszyn czy systemów automatyzacji, testowanie i odbiór urządzeń to kluczowy etap przekazania urządzenia. Bez odpowiednich testów, dostarczane maszyny mogłyby zawodzić, powodując przestoje w produkcji, a nawet straty finansowe. Dlatego procesy FAT i SAT odgrywają tak istotną rolę w zapewnieniu, że dostarczony sprzęt spełnia oczekiwania zarówno producenta, jak i klienta. Oba testy dają zapewnienie, że sprzęt jest zgodny z wcześniejszymi ustaleniami. W tym artykule przyjrzymy się dokładnie, czym są testy FAT i SAT, dlaczego są tak ważne, jak przebiegają i jakie mają zalety.

Czym są FAT i SAT?

Testy FAT (Factory Acceptance Test) oraz SAT (Site Acceptance Test) to kluczowe elementy procesu odbioru maszyn i systemów technologicznych. Oba pojęcia odnoszą się do etapów testowania urządzeń przed ich pełnym wdrożeniem do pracy. Różnią się jednak miejscem, w którym są przeprowadzane oraz zakresem.

FAT (Factory Acceptance Test) – testy przeprowadzane w fabryce producenta maszyny. Celem tego procesu jest sprawdzenie, czy maszyna działa zgodnie z zamówionymi specyfikacjami, zanim zostanie wysłana do klienta.
SAT (Site Acceptance Test) – testy przeprowadzane na miejscu, w zakładzie klienta, po dostarczeniu i instalacji maszyny. SAT ma na celu potwierdzenie, że maszyna działa poprawnie w rzeczywistym środowisku pracy.

Klient jest w tym przypadku nabywcą maszyny, linii technologicznej bądź innego obiektu. Producent jest firmą, która projektuje i wykonuje wszystkie te urządzenia.

Oba te testy są kluczowe, ponieważ pozwalają na identyfikację potencjalnych problemów i upewnienie się, że produkt spełnia wszystkie wymagania techniczne i operacyjne. Teraz przyjrzyjmy się bliżej każdemu z tych testów. Dowiedzmy się także, jak są przeprowadzane oraz jakie mają znaczenie.

FAT: Testy w fabryce producenta

Factory Acceptance Test (FAT) to etap, na którym producent oraz klient (lub jego przedstawiciel) przeprowadzają dokładne testy urządzenia w warunkach fabrycznych. Ten krok pozwala na potwierdzenie, że produkt spełnia wszystkie specyfikacje określone w umowie lub projekcie. FAT jest często kluczowym momentem w procesie produkcji, ponieważ daje producentowi możliwość upewnienia się, że maszyna działa prawidłowo przed jej wysyłką.

Przebieg testów FAT

FAT może różnić się w zależności od typu maszyny czy systemu, ale zazwyczaj obejmuje następujące kroki:

Przygotowanie maszyny do testów – maszyna jest kompletowana, instalowane są wszystkie niezbędne komponenty, a urządzenie jest przygotowywane do pracy.
Testy funkcjonalne – na tym etapie testowane są wszystkie funkcje maszyny zgodnie z wymogami technicznymi. Na przykład w przypadku systemów automatyzacji mogą to być testy działania oprogramowania sterującego, a także komunikacji.
Testy bezpieczeństwa – bardzo ważnym elementem FAT jest sprawdzenie, czy maszyna spełnia wszystkie normy bezpieczeństwa, zarówno te określone w specyfikacji, jak i te wynikające z przepisów prawa.
Dokumentacja i raportowanie – po zakończeniu testów sporządzane są szczegółowe raporty. Dokumentują one wyniki testów oraz ewentualne problemy i rekomendacje dotyczące modyfikacji, a także czas ich wdrożenia.

Kluczowym elementem procesu FAT jest obecność przedstawiciela klienta. Ma on na bieżąco może monitorować postęp testów i weryfikować, czy produkt spełnia jego oczekiwania. Pozwala to na szybkie wprowadzenie ewentualnych poprawek jeszcze w fabryce, co jest znacznie tańsze i prostsze, niż robienie tego po dostarczeniu maszyny do zakładu. Takie rozwiązanie pozwala uniknąć pewnych nieporozumień i wykluczyć wykonanie niezgodne z wcześniejszymi założeniami.

Idzie nowe: Testy FAT w formie online.

Po pandemii COVID-19, w wielu branżach nastąpiła rewolucja w podejściu do pracy zdalnej, co dotknęło także testów FAT. Coraz częściej testy Factory Acceptance Test zaczęto przeprowadzać w formie online. Pozwoliło to na zdalne uczestnictwo przedstawicieli klientów w procesie, bez konieczności fizycznej obecności w fabryce. Dzięki technologiom takim jak wideokonferencje, transmisje na żywo oraz zdalny dostęp do systemów monitorujących, klienci mogą śledzić przebieg testów w czasie rzeczywistym, weryfikować wyniki i zgłaszać uwagi. Ten model pracy nie tylko obniżył koszty związane z podróżami, ale również zwiększył efektywność i dostępność procesu. Szczególnie w sytuacjach, gdy uczestnicy znajdują się w różnych częściach świata.

Zalety FAT

Testy FAT mają wiele zalet, zarówno dla producenta, jak i klienta:

Szybka identyfikacja problemów – wczesne wykrycie problemów w środowisku fabrycznym pozwala na ich łatwe usunięcie przed dostarczeniem urządzenia.
Oszczędność kosztów – naprawa usterek w fabryce jest zazwyczaj tańsza niż na miejscu u klienta, gdzie mogą być potrzebne dodatkowe narzędzia i zasoby.
Pewność jakości – zarówno producent, jak i klient mogą być pewni, że maszyna działa zgodnie z wymaganiami i specyfikacjami technicznymi.

SAT: Testy na miejscu u klienta

Po zakończeniu testów FAT i dostarczeniu maszyny do klienta przychodzi czas na kolejny etap, czyli Site Acceptance Test (SAT). SAT to testy przeprowadzane na miejscu instalacji maszyny, które mają na celu potwierdzenie, że urządzenie działa prawidłowo w rzeczywistych warunkach pracy, zgodnie z wymogami operacyjnymi.

Przebieg testów SAT

SAT odbywa się zazwyczaj po instalacji i uruchomieniu maszyny w zakładzie klienta. Proces ten jest nieco bardziej skomplikowany niż FAT, ponieważ maszyna musi być przetestowana w warunkach rzeczywistego środowiska pracy. W takiej przestrzeni mogą wystąpić czynniki, które nie były obecne w fabryce producenta.

Kroki SAT mogą obejmować:

Instalacja maszyny – urządzenie jest montowane w zakładzie klienta, a następnie podłączane do lokalnych systemów zasilania, sieci oraz innych urządzeń.
Kalibracja i konfiguracja – w zależności od specyfiki maszyny konieczna może być jej kalibracja oraz dostosowanie do lokalnych warunków produkcyjnych. Na przykład systemy automatyzacji muszą być często dopasowywane do specyficznych procesów produkcyjnych klienta, a elementy konstrukcyjne mogą wymagać ponownej regulacji.
Testy funkcjonalne i wydajnościowe – po instalacji przeprowadzane są testy funkcjonalne, podobne do tych w FAT, ale w rzeczywistym środowisku pracy. Testowane są również aspekty wydajnościowe, takie jak szybkość pracy, dokładność, a także integracja z innymi systemami.
Testy końcowe i odbiór – po zakończeniu testów SAT, klient przeprowadza ostateczny odbiór maszyny, co potwierdza, że urządzenie spełnia jego oczekiwania i jest gotowe do produkcji.

Znaczenie SAT

Testy SAT są kluczowym krokiem w procesie wdrażania nowego urządzenia. Nawet jeśli maszyna przeszła testy FAT z pozytywnym wynikiem, w rzeczywistym środowisku pracy mogą pojawić się nowe wyzwania. SAT pozwala na weryfikację, czy maszyna działa zgodnie z oczekiwaniami w specyficznych warunkach pracy klienta.

Różnice między FAT a SAT

Chociaż FAT i SAT mogą wydawać się podobne, istnieje kilka kluczowych różnic między tymi testami:

Miejsce przeprowadzenia – Najważniejsza różnica: FAT odbywa się w fabryce producenta maszyny, podczas gdy SAT jest przeprowadzany na miejscu instalacji u klienta.
Cel – FAT ma na celu weryfikację, czy maszyna działa poprawnie zgodnie ze specyfikacją techniczną, natomiast SAT sprawdza, czy maszyna działa prawidłowo w rzeczywistych warunkach pracy.
Zakres testów – FAT koncentruje się głównie na testach funkcjonalnych i bezpieczeństwa, SAT natomiast obejmuje również kalibrację i dostosowanie maszyny do lokalnych warunków produkcyjnych.

Dlaczego FAT i SAT są tak ważne?

Procesy FAT i SAT odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu, że maszyna lub system technologiczny spełnia oczekiwania klienta. Brak odpowiednich testów może prowadzić do kosztownych problemów, takich jak awarie sprzętu, przestoje w produkcji czy nawet zagrożenie dla bezpieczeństwa pracowników.

Z punktu widzenia klienta testy FAT i SAT zapewniają pewność, że produkt, w który zainwestował, działa zgodnie z umową i spełnia wszystkie wymagania operacyjne. Dla producenta natomiast testy te są szansą na wczesne wykrycie i naprawę ewentualnych problemów, zanim urządzenie zostanie dostarczone do klienta.

Należy także powiedzieć o tym, że zatwierdzone testy FAT i SAT wraz z podpisanymi protokołami odbioru są dla producenta maszyn „przepustką” do wystawienia faktury i do żądania od klienta przelewu pieniędzy za domknięty konkretny etap wykonania maszyny.

Podsumowanie

Testy FAT i SAT to dwa kluczowe etapy w procesie odbioru i wdrożenia maszyn oraz systemów technologicznych. FAT pozwala na sprawdzenie urządzenia w warunkach fabrycznych, a SAT w rzeczywistym środowisku pracy. Oba procesy są niezwykle ważne dla zapewnienia jakości, bezpieczeństwa i wydajności sprzętu.

Jeżeli jesteś zainteresowany/a podniesieniem swoim umiejętności z zakresu automatyki lub elektrotechniki sprawdź naszą ofertę kursów, szkoleń i korepetycji indywidualnych dla uczniów studentów i pracowników firm.